Giften aan Oekraïne(rs) en de fiscale behandeling hiervan

I. De fiscale gevolgen van het storten van geld

Vennootschapsbelasting

Uitgaven die u niet doet om belastbare inkomsten te verkrijgen of behouden worden in principe fiscaal niet aanvaard als aftrekbare beroepskosten. Deze uitgaven betreffen zogenaamde ‘verworpen uitgaven’ en worden toegevoegd aan de belastbare basis van de onderneming.

Er bestaat een uitzondering op dit principe voor giften aan bepaalde in de wet opgenomen instellingen (onder andere het Rode Kruis, Artsen Zonder Grenzen, OCMW’s, en veel meer). Deze lijst is publiek beschikbaar.  De giften gedaan aan deze instellingen zijn wel fiscaal aftrekbaar.

Let wel, er geldt een maximum van 500.000 euro per aanslagjaar én een beperking in functie van het belastbaar resultaat van de vennootschap. Indien u van plan bent op grote bedragen te storten, toetst u de fiscale aftrekbaarheid best even af met uw dossierbeheerder bij QPS gezien dit jaarlijks kan verschillen.

Personenbelasting

In de personenbelasting heeft u recht op een belastingvermindering van 45% voor giften aan de in de wet opgenomen instellingen. Een gift van 80 euro kost u bijgevolg slechts 44 euro.

Om het belastingvoordeel te kunnen genieten moet de gift minstens 40 euro per jaar per instelling bedragen. Giften zijn bovendien enkel fiscaal aftrekbaar in de personenbelasting als ze niet hoger zijn dan 10% van je totaal netto-inkomen.

Ook als u schenkt in persoonlijke naam ontvangt u van de fiscale instelling jaarlijks een attest.

II. De fiscale gevolgen van het wegschenken van goederen

Btw

Voor goederen die gratis weggeschonken worden, moet de belastingplichtige in principe een onttrekking verrichten. Dit heeft als gevolg dat de schenker zelf de btw verschuldigd is op de weggeschonken goederen. Via de periodieke btw-aangifte wordt de btw over de waarde van de goederen die u gratis wegschenkt afgedragen aan de Staat.

Hierop bestaat een uitzondering, namelijk een specifieke btw-regeling voor hulp bij rampen. De btw-administratie maakte recent bekend dat deze uitzondering tijdelijk uitgebreid wordt voor schenkingen aan vluchtelingen en slachtoffers van het oorlogsgeweld in Oekraïne. Voor dergelijke schenkingen van goederen moet er dus geen onttrekking verricht worden.

Merk op dat er geen limiet staat op de waarde van de schenkingen. Het maakt bovendien niet uit of de hulp naar Oekraïne zelf gaat of bestemd is voor mensen die het land ontvlucht zijn.

Verder zijn er wel enkele strikte voorwaarden verbonden aan deze uitzondering.
We sommen graag even op:

1) Giften moeten geschonken worden via welbepaalde instellingen

De goederen mogen enkel geschonken worden via:

- de ambassade van Oekraïne;
- een Belgische overheidsinstelling (gemeente, OCMW …) die goederen inzamelt voor de Oekraïense burgers;
- het Belgische Rode Kruis;
- Belgische ngo's die gespecialiseerd zijn in het verstrekken van internationale humanitaire hulp, bijvoorbeeld de leden van het consortium 12-12.

Giften aan particulieren die zelf de goederen verdelen onder de Oekraïense slachtoffers of die vluchtelingen opvangen in België, noch giften rechtstreeks aan Oekraïense vluchtelingen komen in aanmerking voor het gunstregime.

2) Soort goederen en de waarde ervan

Alle goederen die normaal bestemd zijn voor verkoop vallen in principe onder de maatregel. De administratie aanvaardt bovendien dat ook andere goederen geschonken worden, zoals monsters, sponsorartikelen, reclameartikelen,… Ook meubilair, linnen, klein gereedschap en kantoormateriaal komt in aanmerking. De enige voorwaarde is dat de goederen nuttig zijn voor slachtoffers van een dergelijke crisis. Luxegoederen zijn in de regel dus uitgesloten, alsook oorlogsmateriaal (wapens, munitie, …).

3) Goederen zitten al in voorraad van onderneming

Enkel goederen die de onderneming al in voorraad of in gebruik heeft komen in aanmerking. Wanneer een onderneming goederen aankoopt met het oog om deze te schenken aan hulpbehoevende Oekraïners, mag ze de btw die haar is aangerekend op deze goederen niet in aftrek brengen.

4) Formaliteiten

De schenker moet 3 documenten kunnen voorleggen: een attest van de begunstigde instelling  of hulporganisatie, een “schenkingsdocument” en een ontvangstbevestiging:

o    Attest van de begunstigde instelling of hulporganisatie

De instelling die de gift ontvangt, moet aan de schenker een schriftelijk attest overhandigen waarin wordt bevestigd dat de ontvangen goederen uitsluitend en gratis verdeeld zullen worden onder Oekraïense burgers die getroffen zijn door de oorlogssituatie.

o    Schenkingsdocument

De ondernemer zelf moet een schenkingsdocument opmaken waarin diverse gegevens opgenomen zijn zoals de datum van de schenking, de naam, het adres en het btw-nummer van de schenker en begunstigde instelling, omschrijving van de goederen, etc. (niet limitatief).

o    Ontvangstbevestiging

De ondernemer moet tot slot een ontvangstbevestiging ondertekend door de begunstigde instelling voorleggen (kan bijvoorbeeld een handtekening op het schenkingsdocument zijn).

De fiscus heeft reeds aangegeven dat zij met enige soepelheid de formele voorwaarden zal beoordelen. Indien de schenker niet in het bezit is van de 3 documenten, zal de fiscus de beschikbare bewijsmiddelen geval per geval beoordelen. Er moet aangetoond worden dat de goederen die het bedrijf hebben verlaten, geschonken zijn aan hulpbehoevende Oekraïners. Dit mag ook op een andere manier bewezen worden.

De maatregel geldt voorlopig tot 30 juni 2022. In functie van de evolutie van de crisis kan de maatregel nog verlengd worden.

Directe belastingen

Zoals eerder aangehaald zijn kosten niet aftrekbaar indien ze niet zijn gemaakt om belastbare inkomsten te verkrijgen of behouden. Indien uw onderneming goederen uit haar voorraad onttrekt of goederen aankoopt met de bedoeling ze weg te schenken, kan de fiscus de kosten met betrekking tot deze goederen verwerpen.

Bovendien kan de fiscus bij een controle opwerpen dat er eveneens sprake is van een geleverd abnormaal en goedgunstig voordeel (enkel ingeval de schenker een vennootschap is) indien het voordeel van deze gratis verkregen goederen bij de ontvanger niet in de belastbare inkomsten begrepen is (hetgeen doorgaans niet het geval is bij dergelijke schenkingen). De fiscus kan zo de ‘misgelopen winst’ bovenop de niet-aftrekbaarheid van de uitgaven toevoegen aan de belastbare basis van de schenker. Dubbel nadeel dus.

Er is voorlopig nog geen versoepeling vanwege de wetgever verschenen in dit verband in tegenstelling tot de btw-regeling. Mogelijk volgt deze nog. 

Tijdens de coronacrisis gold er namelijk ook een uitzondering op dit principe: kosten met betrekking tot geschonken goederen zoals onder andere mondmaskers aan bepaalde instellingen waren tijdelijk wel aftrekbaar en bovendien maakte dergelijke schenkingen geen verstrekt abnormaal en goedgunstig voordeel uit.

We houden dit nauwlettend voor u in gaten.

Denkt u eraan om een schenking te doen via uw vennootschap of in persoonlijke naam? Wij bekijken graag samen met u de meest aangewezen wijze om dit te doen.

Bekijk ook onze andere recente blogberichten en ontdek meer expertise