Vanaf 1 januari 2022 geldt de nieuwe renovatieverplichting voor niet-residentiële gebouwen. Wat houdt deze verplichting concreet in?

Renovatieverplichting voor residentiële gebouwen vanaf 1 januari 2022

Vanaf 1 januari 2022 start de renovatieverplichting voor alle niet-residentiële gebouwen. Elke niet-residentieel gebouweenheid die vanaf die datum verkocht of overgedragen wordt of waarop een opstalrecht of erfpacht gevestigd wordt, zal binnen vijf jaar aan bepaalde energiebesparende maatregelen moeten voldoen. Voor het behalen van een goed energieprestatielabel (EPC) werd een minimaal maatregelenpakket opgesteld.

Bovendien moeten kleine niet-residentiële gebouwen vanaf 2022 een energielabel C of beter behalen en moeten grote niet-residentiële gebouwen vanaf 2023 in een minimaal aandeel hernieuwbare energie voorzien.

Een gebouweenheid is klein wanneer ze een bruikbare vloeroppervlakte heeft die niet groter is dan 500 m² en wanneer het aaneengesloten geheel van niet-residentiële gebouweenheden binnen hetzelfde gebouw waarvan de eenheid deel uitmaakt een bruikbare vloeroppervlakte heeft die niet groter is dan 1.000 m² en geen niet-residentiële eenheid bevat die groter is dan 500 m².

Voor welke gebouwen geldt de renovatieverplichting? 

Deze renovatieverplichting geldt voor elke niet-residentiële gebouweenheid die u vanaf 1 januari 2022 verwerft bij een notariële akte in volle eigendom (vb. aankoop) of waarop vanaf dezelfde datum een opstalrecht of erfpacht gevestigd wordt. De verplichting is dus van toepassing op gebouweenheden waarvoor vanaf 1 januari 2022 een notariële akte voor verkoop of vestiging van erfpacht of opstalrecht verleden wordt. De akte betreffende verlenging van een opstalrecht of een erfpacht doet geen renovatieverplichting ontstaan.

Om te bepalen of een gebouweenheid kwalificeert als niet-residentieel is de invulling ervan op het moment van het verlijden van de akte bepalend. Welke functie de gebouweenheid krijgt na verkoop is niet van belang. De gebouweenheid valt onder het toepassingsgebied wanneer ze een niet-residentiële hoofdbestemming heeft. Wat de hoofdbestemming is wordt bepaald aan de hand van de oppervlakte die de verschillende functies innemen. Als geen enkele functie een overwegend aandeel in de bruikbare vloeroppervlakte inneemt, is de hoofdbestemming van de gebouweenheid niet-residentieel.

De verplichting geldt voor een gebouweenheid, wat wilt zeggen dat ook wanneer u een gebouweenheid aankoopt die deel uitmaakt van een gebouw dat niet als geheel wordt verkocht, u aan de renovatieverplichting zal moeten voldoen.

Wanneer de gebouweenheid echter deel uitmaakt van een gebouw dat binnen de vijf jaar na de aankoop gesloopt wordt is de renovatieverplichting niet van toepassing.

Wat zijn de sancties bij niet-naleving?

Voor kleine niet-residentiële gebouwen is het al sinds 1 januari 2020 verplicht om bij verkoop te beschikken over een EPC.

Ten laatste 5 jaar na overdracht van het pand moet de eigenaar een geldig EPC kunnen voorleggen waaruit blijkt dat aan de eisen van de renovatieverplichting voldaan werd.

Het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) kan via het EPC nagaan of er voldaan is aan de renovatieverplichting. Bij niet-naleving van de renovatieverplichting kan het VEKA  een administratieve geldboete opleggen van € 500 tot € 200.000. Deze administratieve boete is niet bevrijdend. Het VEKA stelt tegelijk een nieuwe termijn vast waarbinnen men alsnog aan de verplichting moet voldoen.

Voor grote niet-residentiële gebouwen kan er voorlopig nog geen EPC opgemaakt worden. Deze methode is in opbouw en zal vanaf 2023 mogelijk zijn. De renovatieverplichting zelf is wel al van toepassing vanaf 2022.

Bekijk ook onze andere recente blogberichten en ontdek meer expertise